In het UMC Utrecht worden de afgelopen weken opvallend veel zwangere vrouwen en kraamvrouwen met ernstige coronaklachten opgenomen, inclusief opname op de IC. Zorgelijk, vindt hoogleraar verloskunde Kitty Bloemenkamp, want deze gezonde vrouwen worden door de deltavariant nog ernstiger ziek dan door de eerdere varianten. “We zijn helaas nog niet van het virus af. Dus laat je goed voorlichten en mijn advies: laat je vaccineren. Het is veilig als je zwanger wilt worden, tijdens de zwangerschap en in het kraambed."
“Gister deed ik nog een keizersnede bij een COVID-19-positief geteste vrouw. Die beelden die je op tv ziet op de IC, zo ziet het er bij ons ook uit. Zorgverleners in beschermende pakken, het pasgeboren kind niet meteen bij de moeder, de vader kan er niet bij zijn in de operatiekamer en kijkt via de kamer ernaast, naar de geboorte van zijn kind. Normaal blijven ouders en kind na de keizersnede bij elkaar", vertelt Kitty Bloemenkamp, hoogleraar verloskunde in het UMC Utrecht.
Weinig zwangeren gevaccineerd
Zo waren er afgelopen week vier opnames, waaronder een op IC, in het Wilhelmina Kinderziekenhuis. Gezonde, zwangere vrouwen, die ernstig ziek werden door een COVID-19-besmetting. “Een duidelijk verschil met eerder dit jaar en vorig jaar toen vooral vrouwen met ernstig overgewicht, met een onderliggende ziekte of een niet-Westerse afkomst op de intensive care belandden", aldus Kitty, die voorzitter is van het NethOSS team (Netherlands Obstetric Surveillance systems), dat wetenschappelijk onderzoek naar zwangeren en COVID-19 doet. Hierin toonden zij voor het eerst aan dat zwangeren een groter risico lopen op de ic te belanden dan vrouwen met corona in dezelfde leeftijdscategorie die niet zwanger zijn. “Wat ons verder opvalt in de praktijk is dat een aantal zwangeren zich nog niet laat vaccineren. Op mijn poli doen vrouwen met een heel hoog risico dat naar verhouding vaak wel, maar veel gezonde zwangeren kiezen er toch zich niet te laten prikken." Ook uit de resultaten van de UKOSS (Engels registratiesysteem) van vorige maand blijkt dat 80 procent van de opnames ongevaccineerde vrouwen zijn.
Effectief en veilig
De Nethoss resultaten worden direct gebruikt door de landelijke multidisciplinaire werkgroep COVID-19 en zwangerschap, die landelijke richtlijnen en adviezen uitbrengt. Verder worden binnen het INOSS netwerk de uniform verzamelde gegevens uit een tiental landen, samengevoegd en geanalyseerd (INOSS), om nog meer inzicht te krijgen naar het verloop van COVID-19 bij zwangeren. Op de websites van RIVM en ministerie van VWS en de beroepsverenigingen van de NVOG en KNOV staat al sinds juni dit jaar goed onderbouwd advies aan de Nederlandse vrouw om zich te laten vaccineren, als ze zwanger wil worden of zwanger is. Ook uit een groot Amerikaans onderzoek waarin 90 duizend zwangeren geprikt zijn met de vaccins van Pfizer en Moderna, blijkt dat vaccinatie tijdens zwangerschap effectief en veilig is, zonder duidelijke bijwerkingen op korte termijn. Kitty: “Natuurlijk klopt het dat we de effecten op lange termijn niet weten. Maar de langetermijngevolgen voor kinderen van moeders die COVID-19 hebben gehad weet ik ook niet."
Zelf beslissen en goede informatie krijgen
Een vrouw moet zelf beslissen en ze moet goede informatie krijgen, dat is voor Kitty het uitgangspunt. “Vanuit mijn hoogleraarschap en wat ik hier in het Wilhelmina Kinderziekenhuis nu zie: we zijn nog niet van het virus af. In de regio zien we gelukkig de besmettingen omlaag gaan, maar de mensen die in het ziekenhuis liggen zijn erg ziek. En dat terwijl je de kraamtijd nog in moet. Voor zwangeren die bij ons positief getest zijn op COVID-19 is er de app safe@homecorona, waarmee zij zichzelf thuis kunnen monitoren. En besluit je uiteindelijk toch om je niet te laten vaccineren? Blijf je dan in elk geval extra goed aan de maatregelen houden. Houd afstand, was vaak je handen en blijf thuis bij klachten. Zo voorkom je een hoop narigheid in deze juist zo bijzondere periode van je leven."
